0
SOMA TUTUKLULARINDAN ÇARPICI AÇIKLAMALAR!
CHP MANÄ°SA MÄ°LLETVEKÄ°LÄ° ÖZGÜR ÖZEL’Ä°N SOMA TUTUKULULARI Ä°LE YAPILAN GÖRÜÅžMEYE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N TESPÄ°T VE NOTLARI
27.09.2014
AliaÄŸa 1 ve 2 Nolu T Tipi Cezaevi
CHP Manisa Milletvekili, Soma AraÅŸtırma Komisyonu Üyesi Özgür Özel’in Soma Faciasının tutukluları ile yapılan görüÅŸmeye iliÅŸkin görüÅŸ ve tespitleri aÅŸağıdaki gibidir:
Soma AraÅŸtırma Komisyonu üyeleri ile birlikte 27 Eylül 2014 tarihinde AliaÄŸa 1 Nolu ve 2 Nolu T Tipi cezaevlerinde; Can Gürkan (Soma Holding Yönetim Kurulu BaÅŸkanı), Ramazan DoÄŸru (Soma Holding Maden Ä°ÅŸletmeleri Genel Müdürü), Akın Çelik (Soma Eynez Ä°ÅŸletme Müdürü), Ä°smail Adalı (Vardiya Amiri), Ertan Ersoy (Maden Mühendisi), Hilmi Kazık (Vardiya Amiri), Mehmet Ali Günay Çelik (Emniyet Tekn.), Yasin Kurnaz (Vardiya Amiri) ile görüÅŸülmüÅŸtür.
Komisyonumuz AliaÄŸa 1 Nolu T tipi cezaevinde Ramazan DoÄŸru, Akın Çelik ve Ertan Ersoy ile; 2 Nolu T tipi cezaevinde Can Gürkan, Ä°smail Adalı, Hilmi Kazık, Mehmet Ali Günay Çelik ve Yasin Kurnaz ile görüÅŸmüÅŸtür.
ŞİRKET YÖNETÄ°CÄ°LERÄ° TEK BÄ°R AÄžIZDAN KONUÅžUYOR
Can Gürkan, Ramazan DoÄŸru ve Akın Çelik’in ziyaret sırasında söyledikleri ortak husus ÅŸu olmuÅŸtur: “Biz her türlü tedbiri almıştık. Bu kazanın olması bizi ÅŸaşırttı” ÖrneÄŸin kazanın olduÄŸu andan bu yana tartışma konusu olan sensörlerin neden deÄŸiÅŸtirilmediÄŸi sorusuna, ÅŸirket yetkilileri kendilerinde hata olmadığını belirten cevaplar vermiÅŸ ve “zaten el cihazlarımız doÄŸru ölçüyordu’ diyerek yanıtlamışlardır.
RAMAZAN DOÄžRU: “SABOTAJ DÜÅžÜK BÄ°R Ä°HTÄ°MAL”
Can Gürkan sabotaj ihmali de düÅŸünülmeli derken, diÄŸer görüÅŸtüÄŸümüz ÅŸirket yöneticilerinden Ramazan DoÄŸru sabotaj ihtimaline iliÅŸkin tezin tüm olasılıklar ortaya konduÄŸunda çöktüÄŸünü söylemektedir. Ramazan DoÄŸru, kazanın neden yaÅŸandığına iliÅŸkin 7-8 tez üzerinde durduklarını ancak her bir tezin antitezi olduÄŸunu ve sabotaj ihtimalini de düÅŸündüklerini ama bu ihtimali yakın bulmadıklarını belirtmiÅŸtir.
ŞİRKET YETKİLİLERİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDAN RAHATSIZ OLMUŞ
GörüÅŸtüÄŸümüz ÅŸirket yöneticileri bilirkiÅŸi raporunun kendilerinde hayal kırıklığı yarattığını, olayı çözeceÄŸini düÅŸündüklerini ama olayı çözmediÄŸini ifade etmektedir. Ani bir patlama ve yanma ile degaj tarzında üfürerek gelen bir alev topu ve basınçtan bahseden yöneticiler, “Ä°çin için yanma olsa idi biz bunu bilirdik. Bizim Soma’da madencilik yangınla mücadeledir ama bu yangın baÅŸka bir yangın!” ÅŸeklinde kendilerini savunmuÅŸlardır.
ÖrneÄŸin Ramazan DoÄŸru konuyla ilgili ÅŸunları söylemiÅŸtir: “Eski çalıştığımız panolarda, olayın olduÄŸu yerde, örneÄŸin C panosunun üst tarafı kapatılmadı. O boÅŸluklara metan ve çeÅŸitli gazlar birikmiÅŸ olabilir. Ä°ÅŸte o boÅŸluk bir anda çöktü ve orada biriken gazları basınçla olayın yaÅŸandığı yere doÄŸru püskürttü. BilirkiÅŸi raporu bizi hayal kırıklığına uÄŸrattı çünkü her ÅŸeyden bizi sorumlu tutuyor. Ä°ÅŸveren ve iÅŸveren vekilini suçlu tutuyor.’ diyerek facianın meydana geliÅŸ ÅŸekline iliÅŸkin tezini ve bilirkiÅŸi raporuna itirazını belirtmiÅŸtir.
Yöneticiler, Can Gürkan, Ramazan DoÄŸru ve Akın Çelik bu meselenin çok büyük bir depremle, tektonik bir hareketle olmuÅŸ büyük bir olay olduÄŸunu ve eÄŸer kazanın meydana geliÅŸ nedeni çözülürse madencilik tarihi için de önemli sonuçları olabilir demektedirler.
KİŞİSEL TESPÄ°T ve YORUM: Bu konuda ÅŸirketin avukatlarının tutuklu herkesle konuÅŸarak tek bir sebep üzerinde ağız birliÄŸi yaptırdığı ve bu olayın önlenemez olduÄŸu, doÄŸal bir nedenle meydana geldiÄŸi ve ÅŸirketin kusurlu olmadığı yönünde bir savunma içinde oldukları görülmüÅŸtür.
CAN GÜRKAN (Soma Holding Yönetim Kurulu BaÅŸkanı)
Can Gürkan ile yaptığımız görüÅŸmede kendisi Ramazan DoÄŸru’ya yetki devrine iliÅŸkin soruları ÅŸu ÅŸekilde cevaplandırmıştır: “Ben finansçıyım. Amerika’da okudum. Babam 75 yaşına geldi. Babam bir gün bana dedi ki, 2013 Aralık ayıydı, ‘bu iÅŸleri artık sana devredeceÄŸim’ Öyle deyince, ben de finansçı olduÄŸum için madenci olmadığım için, ‘riskler var, bu riskleri devredecek bir yazı hazırlayın’ dedim. Ramazan DoÄŸru’ya devrettik. Bu konuda bir karar aldık ve imzaya yolladık.”
“RAMAZAN DOÄžRU 50-60 BÄ°N TL MAAÅž ALIYOR”
Yine Can Gürkan “Ramazan DoÄŸru’nun çok yüksek maaÅŸlar aldığı doÄŸru mu?’ sorusuna ise ÅŸu cevabı vermiÅŸtir: ‘Bugün Türkiye’de üst düzey yöneticiler arasında en iyi maaşı alanlardan biridir. Net maaşı 35 bin TL. Üzerine prim ve çok farklı ödemelerle bu rakam 50-60 bini buluyor.”
Kendisine, Ramazan DoÄŸru’ya bu yetkilerin devredilmesinden sonra maaşının arttığı doÄŸru mu? diye sorulduÄŸunda ise “Zaten iyi maaÅŸ alıyordu, sorumluluÄŸun onda olması gerekiyordu.” ÅŸeklinde cevap vermiÅŸtir.
Ramazan DoÄŸru adına atıldığı iddia edilen yetki belgesindeki sahte imza sorularında ise Can Gürkan kendisini ÅŸöyle savunmuÅŸtur: “Savcılığa bile bile sahte imzalı bir kağıdı vermezsiniz. Biz yazıyı ona kurye ile yolladık. Ama iki ihtimal var. Belki de bizim yolladığımız kurye üÅŸenip yolda kendisi atıp geri dönmüÅŸtür! Bilemiyorum.”
“ŞİRKET Ä°ÇÄ° YOLSUZLUKTAN ÅžÜPHELENDÄ°K AMA SONUÇLANDIRAMADIK”
Ramazan DoÄŸru ile hala görüÅŸtüÄŸünü de ekleyen Can Gürkan; Ramazan DoÄŸru ile ilgili ÅŸirket içi yolsuzluk iddialarına ve aralarındaki uyuÅŸmazlığa yönelik sorusuna ise ÅŸunları söylemiÅŸtir:
“Büyük bir yolsuzluk olduÄŸunu düÅŸündük gerçekten. Çünkü aniden maiyetlerimiz çok artmıştı. Ben istatistik insanıyım. Maliyetleri dikkatli izlerim. Ä°statistiklerde ciddi bir sapma vardı. Bu iÅŸin üstüne eÄŸildik. Ama sonuçlandıramadık.”
“RAMAZAN DOÄžRU MADENLE Ä°LGÄ°LÄ° Ä°ÅžLERE BENÄ° KARIÅžTIRMAZDI”
Maden ocağındaki eksiklilerle ilgili sorularımıza ise Can Gürkan bu iÅŸte Ramazan DoÄŸru’nun tek söz sahibi olduÄŸunu ÅŸu ÅŸekilde açıklamıştır:
“Ramazan DoÄŸru ÅŸöyle bir adamdır: ÖrneÄŸin bir altındaki kiÅŸiye doÄŸrudan telefon açsam arayıp tavır koyar. Beni aşıp neden görüÅŸüyorsun der. Madenle ilgili hiçbir ÅŸeye beni karıştırmazdı.”
“O GÜNLERDE ŞİRKETÄ°MÄ°ZÄ°N YAPTIÄžI BASIN TOPLANTISI BÜYÜK HATA Ä°DÄ°!”
Can Gürkan, Soma Holding’in 16 Mayıs 2014 tarihinde yaptığı basın toplantısının büyük bir hata olduÄŸunu belirtmiÅŸ ve ÅŸunları söylemiÅŸtir: “BaÅŸtan sona bu sürecin yönetiminde en büyük hatamız babamın da katıldığı o basın toplantısı idi. Olayın sebebi bilinmiyor, çıktılar oraya çok zor durumda kaldılar. Kamuoyunda Soma AÅž ile ilgili bu kadar kötü algı varsa o baÅŸarısız, lüzumsuz basın toplantısındandır. Babam, 13 Mayıs gün Türkiye’nin en itibarlı madencisi idi, ÅŸimdi dünyanın en itibarsız madencisi haline geldi.”
RAMAZAN DOÄžRU (Soma Holding Maden Ä°ÅŸletmeleri Genel Müdürü)
“ŞİRKETÄ°N AVUKATLARINA GÜVENMEDÄ°M”
Ramazan DoÄŸru sahte imza iddiaları ile ilgili olarak, imzanın sahte olduÄŸunun ve zaten kendisine ait olmadığının ortaya çıktığını söylemiÅŸ ve sahte imza meselesine iliÅŸkin ÅŸunları söylemiÅŸtir:
“Ben orda yaralı kurtarmaya uÄŸraşıyorum, bir yandan da bu iÅŸin adli boyutu ne olur diye soruyordum. Bana o sırada ÅŸirket seni feda ediyor dediler. Gözaltılar baÅŸlamadan daha ÅŸirketin avukatlarının gelip bütün yetki sorumluluk Ramazan DoÄŸru’da dediÄŸi bir durum çıkmış. Kelimenin tam anlamıyla ÅŸoke oldum. Biz insanları kurtarmaya uÄŸraşıyoruz, birileri evrak ibraz ediyor. Bu ÅŸartlarda da ben ÅŸirket avukatlarına güvenmedim, kendim avukat tuttum. Beni tek suçlu gösteren birilerine niye güveneyim? Ama Alp Gürkan ile avukatları aracılığı ile görüÅŸmeye devam ediyoruz.”
YOLSUZLUK Ä°DDÄ°ALARINA CEVAP VERMEDÄ°
Ramazan DoÄŸru hakkındaki ÅŸirket içi yolsuzluk iddialarına cevap vermemiÅŸ ancak bu iddiayı da doÄŸrudan reddetmemiÅŸtir.
“BU ÅžARTLAR ALTINDA MADENÄ°N AÇILMASI HATA OLUR!”
Ramazan DoÄŸru yaptığı deÄŸerlendirmelerde “Bunun onda biri kadar bir olay yaÅŸanacağını bilsem bu madeni kapattırırdım” demiÅŸtir. Kendisine, madenin yeniden açılmak istendiÄŸi hatırladığında ise; “Åžu anda bu olay kesin bir ÅŸekilde çözülüp sebepleri ortaya çıkmadan bu madeni çalıştırmak hata olur” ÅŸeklinde konuÅŸmuÅŸtur. Ramazan DoÄŸru “Tahliye olursanız yeniden madencilik yapar mısınız? sorusuna ise; ‘Evet yaparım’ demiÅŸtir.
Ramazan DoÄŸru’nun kazaya iliÅŸkin diÄŸer deÄŸerlendirmeleri ÅŸu ÅŸekildedir: “Dünyanın en riskli ve en tehlikeli iÅŸini eÄŸitim seviyesi en düÅŸük kiÅŸilerle yapıyoruz. YaÅŸam odası bir çözüm deÄŸildi. Ama maske deÄŸiÅŸim istasyonları, oksijen maskeleri olsa idi, iÅŸçimize iyi eÄŸitim verebilseydik, o zaman bir ÅŸeyler fark ederdi.”
“MEVZUATTA YOK!”
Ramazan DoÄŸru’ya anlattığı önlemleri neden almadığı sorulduÄŸunda ise “mevzuatta yok” cevabını vermiÅŸtir.
“TAÅžERON SÄ°STEMÄ° DAYIBAÅžILAR Ä°LE Ä°LLEGAL DEVAM ETTÄ°”
TaÅŸeron yönteminin 2008’e kadar olduÄŸunu belirten DoÄŸru, 2008 yılındaki kanun deÄŸiÅŸikliÄŸinden sonra bu kiÅŸileri kadroya aldıklarını ama sistemin fiilen olarak dayıbaşılar ile sürdüÄŸünü belirtmiÅŸtir.
“ÖZÜR DÄ°LÄ°YORUM”
Ramazan DoÄŸru tüm deÄŸerlendirmelerinin en başında: “Böyle bir faciayı yaÅŸattığımız için ÅŸehit ailelerinden ve sizlerden özür diliyorum.” demiÅŸtir.
SORULAR KOMÄ°SYON ÜYELERÄ° ARASINDA GERGÄ°NLÄ°K YARATTI
Komisyonumuzun cezaevi ziyaretinde Soma tutuklularına yönelttiÄŸi bazı sorular AKP milletvekilleri ile muhalefet milletvekilleri arasında da gerginlik olmasına neden oldu. “Aldığınız maaÅŸ, mal varlığınız, eÅŸinizin AKP’den belediye meclis üyesi adaylığı, iÅŸçilerin zorla AKP mitingine götürülmesi” gibi sorular görüÅŸme sırasında gerginlik yarattı.
AKP’LÄ°LER MÄ°TÄ°NG SORUSUNDAN RAHATSIZ OLDU
Özellikle iÅŸçilerin zorla AKP mitingine götürülmesi, kararı kimin verdiÄŸi, ya da bunu kimin talep ettiÄŸi sorularına, AKP’liler itiraz ederek, bu soruya cevap vermek zorunda deÄŸil, biz araÅŸtırma Komisyonuyuz denilerek engel olunmak istendi.
CAN GÜRKAN VE RAMAZAN DOÄžRU ARASINDA GEÇÄ°CÄ° ATEÅžKES!
KİŞİSEL TESPÄ°T ve YORUM: Can Gürkan ve Ramazan DoÄŸru arasında “sahte imza” tartışmaları nedeniyle ÅŸimdilik geçici bir ateÅŸ ilan edilmiÅŸ durumda. Åžu an avukatlar mekik diplomasisi ile kriz yönetimi yapıyorlar ve meseleden en az hasarla çıkmaya çalışıyorlar. Åžirketin üst düzey yönetimi savunmasını; “kazanın önlenemez bir kaza olduÄŸu, ÅŸirketin sorumluluÄŸu olmadığı” üzerinden yapıyor. GörüÅŸmelerimiz boyunca iktidar partisi milletvekilleri dahil olmak üzere hemen herkes “hiç mi kendinizde kusur görmüyorsunuz?” sorusunu yöneltti, ancak verdikleri cevaplar kendilerinde kusur görmedikleri gibi bir algı oluÅŸtu. Kendilerindeki kusuru kabul edecek hiçbir ÅŸey söylemediler.
AKIN ÇELÄ°K (Soma Eynez Ä°ÅŸletme Müdürü)
Soma Eynez Ä°ÅŸletme Müdürü Akın Çelik, bu sektöre iÅŸçi olarak baÅŸladığını ve maden mühendisi olduÄŸunu belirterek, olayın yaÅŸandığı ilk günlerde ortaya atılan “içeride yüzlerce iÅŸçi var, Suriyeliler var, üzerlerine beton dökülüyor” gibi asılsız iddialar yüzünden ailelerin tepkileri ile karşılaÅŸtığını, bu tip provokasyonların kendisini çok üzdüÄŸünü, orada kimseyi bırakmamak için yemin ettiÄŸini ve ölümü pahasına da olsa kimseyi orada bırakmadığını belirtmiÅŸtir.
“FÄ°LLER TEPİŞİYOR BÄ°Z EZÄ°LÄ°YORUZ”
GörüÅŸtüÄŸümüz Ä°smail Adalı (Vardiya Amiri), Ertan Ersoy (Maden Mühendisi), Hilmi Kazık (Vardiya Amiri), Mehmet Ali Günay Çelik (Emniyet Tekn.), Yasin Kurnaz (Vardiya Amiri) ise en büyük korkularının bu iÅŸin sonunda parası olanın, güçlü olanın, siyasi baÄŸlantısı olanın kurtulacağı ve suçun tek başına kendi üzerlerine kalacağı yönündedir. GörüÅŸtüÄŸümüz iÅŸçiler: “Biz yılarca burada kalacağız. Biz diplomalı iÅŸiyiz. Biz her gün o madene bembeyaz girip kapkara çıkıyoruz. Bizim gibi 5 arkadaşımız öldü. Filler tepiÅŸiyor biz eziliyoruz.” demiÅŸlerdir.
“ARKADAÅžLARIMIZI MEZARA YOLLADIK. BÄ°ZÄ° BURAYA GÖMDÜLER”
GörüÅŸtüÄŸümüz iÅŸçiler kazaya iliÅŸkin ÅŸunları söylemiÅŸlerdir:
“5 gün orada mücadele ettik. ArkadaÅŸlarımızı mezara yolladık, bizi de buraya gömdüler. Biz günah keçisi olduk. Oysa biz bize öÄŸretildiÄŸi gibi iÅŸi devraldığımız gibi yaptık. Biz engel olabilirmiÅŸiz gibi yaklaşılıyor ÅŸu anda. Oysa biz emir kuluyuz. Biz bir iÅŸçinin 2 katı maaÅŸ alan iÅŸçileriz. Ama bu iÅŸ bizi götürecek.”
KİŞİSEL TESPÄ°T ve YORUM: GörüÅŸtüÄŸümüz mühendis, tekniker ve iÅŸçilerin birçoÄŸunun çocuÄŸu var. Büyük bir ıstırap çektikleri ise aÅŸikardı. DoÄŸrudan madenin sahibi deÄŸiller, kritik kararların altında imzaları yok ve aslında sadece uygulayıcılar. Kusurları varsa da elbette yargılanacaklar ancak tüm suçun bu kiÅŸilere yıkılması ve böyle bir vebalin altında tek suçlu gibi bırakılmaları adil deÄŸil!
Yorum Yazın