Kasıtlı Eleştirilere Maruz Kaldık

 Türkiye Maden İşçileri Sendikası Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada ÅŸu sözlere yer verildi;

'Kasıtlı eleştirilere maruz kaldık'

13 Mayıs 2014 tarihinde Soma faciasının ardından, bölgede yaÅŸanan sorunların çözümü noktasında, bugüne kadar sendika olarak sadece kurumsal görev sorumluluÄŸuyla deÄŸil, insan olma ve vicdan sorumluluÄŸuyla da hareket ettik. Yani sadece prosedürleri yerine getirelim iÅŸimiz yürüsün demedik. ‘Bizim görevimiz bu kadar onu da yaptık’deyip hiçbir zaman geri çekilmedik. Ama hiçbir zaman da yaptıklarımızı reklam etmedik, baÅŸardığımız iÅŸleri minnet beklercesine matahmış gibi göstermeye çalışmadık. Tek bir politikamız vardı; o da yeter ki Soma’da sorunlar çözülsün, maÄŸduriyetler giderilsin. Biz bunun derdindeyken, yaptığımız çalışmalar ve kazanımlar dile getirilmediÄŸi gibi sadece elimizde olmayan ama kararlılıkla üzerine gidilen birkaç çözümlenememiÅŸ konu üzerinden kasıtlı olarak mesnetsiz eleÅŸtirilere maruz bırakıldık. Sendikamız bu süreçte, sadece üzerine düşen sorumluluÄŸu deÄŸil, baÅŸkalarının sorumluluklarını dahi üzerine alarak çözüm konusunda kararlılıkla ve samimiyetle hareket etti. Hiç kimse bunun aksini söyleyemez ve iddia edemez. 

Faciadan sonra Soma Kömürleri A.Ş.’ye ait Işıklar, Eynez ve Atabacası işyerleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Enerji Bakanlıklarının müşterek kararlarıyla kapatıldı. Teknik incelemeye alınan işyerlerinden Işıklar Ocağı iş sağlığı ve iş güvenliğine uygun olduğu tespiti yapılarak tekrar açıldı ve faaliyetlerine devam etti.

 Bu zorlu süreçte sendikamızın birinci gündemi Soma’da iÅŸsiz kalan üyelerimizin bir an önce istihdam edilmesini saÄŸlama çalışmaları oldu. YoÄŸun gayretlerimiz, Bakanlıklar nezdindeki görüşmelerimiz sonucu birçok arkadaşımıza iÅŸ imkanı saÄŸlandı. Kaza neticesinde iÅŸten çıkarılan yaklaşık 1600 işçinin ihbar tazminatı, kıdem tazminatı ve iÅŸleyen faizlerinTKÄ° tarafından alınması saÄŸlandı. Soma Kömürleri A.Åž bünyesinde çalışan yaklaşık 2600 işçi Devlet Ä°ÅŸtiraki olan Yeni Anadolu Madencilik bünyesinde çalışmaya baÅŸladı ve sendikamız ile Soma havzasına yakışır bir toplu iÅŸ sözleÅŸmesi imzalandı Soma Kömürleri A.Ş’de çalışmakta iken sahanın rödovanslı olduÄŸu gerekçesiyle tazminatları alamayanlar içinise yasal düzenleme meclise sunuldu. Parti ayırt etmeksizin bütün siyasi baÅŸkanlıklarla, yöre milletvekilleriyle, Enerji Bakanlığı ile görüşmelerimizi hiç kesmedik ve görüşmelere devam ediyoruz. Bütün bunların oluÅŸumunda sendikamız öncü oldu ve kurumlar arası irtibatı saÄŸlayarak bu oluÅŸum sürecini hazırladı. 

Diğer yandan bu süreçte kıdem tazminatı mağduru olan 301 şehidimizin yakınları da dahil bütün mağdurların kıdem tazminatlarının ivedilikle ödenmesi de en önemli gayretlerimizden biri oldu.

 Soma Kömürleri A.Åž ile yapılan protokol süreci ise şöyle geliÅŸmiÅŸtir. 

TBMM çözüm olarak çıkardığı torba kanunla kıdem tazminatlarının TMSF tarafından ödenme yolunu açmıştı. Yasaya göre TMSF ilgili firmanın mal varlıklarına el koyacak ve öncelikle kıdem tazminatlarını ödeyecekti. Buna rağmen yasada geçen söz konusu el koyma işlemi hayata geçirilemedi.

 Yasanın çıkmasının ilk anından itibaren TMSF ve ÅŸirket yetkilileriyle görüşmeler yaparak, kıdem tazminatlarının ivedilikle ödenmesi için yoÄŸun çaba harcadık. Bu çabalarımız devam ederken 08.06.2015 tarihinde TMSF Soma Kömürleri A.Åž. ile bir Sulh SözleÅŸmesi imzalamış ve kıdem tazminatlarının ödenme ihtimali o gün itibariyle neredeyse imkansız hale getirilmiÅŸtir. Söz konusu Sulh SözleÅŸmesinin tarafımızca öğrenilmesinden sonra Soma Kömürleri A.Åž. ile görüşmeler yapılmış ve 301 ÅŸehidimizin kıdem tazminatlarının ivedilikle ve defaten ödenmesi, diÄŸer işçiler için de kıdem tazminatlarının ödenmesine imkan saÄŸlamak üzere 11.06.2015’te protokol tanzim edilmiÅŸtir. Nitekim 301 ÅŸehidimizin tazminatları protokol sayesinde ivedilikle ödenmiÅŸtir. Bu protokolün imzalanmasının ilk nedeninin, TMSF’nin Soma Kömürleri A.Åž. ile imzaladığı Sulh SözleÅŸmesinin olmasının yanı sıra, Işıklar Ocağında çalışan yaklaşık 2800 işçinin iÅŸten çıkarılma tehditleri ve Soma havzasında tüm iÅŸveren ve işçileri etkileyecek iÅŸ barışının bozulma ihtimali olmuÅŸtur. Protokol üzerinden bizi karalamaya çalışanlar ve haksız eleÅŸtiride bulunanların maksatları da bu günlerde ortaya çıkmıştır.

   Sendikamızın bu protokolden hiçbir özel bir çıkarı olmamıştır. Amaç tamamen işçilerin tazminatlarını alabilmesini devlet eliyle resmileÅŸtirmek, en azından karşılarında ciddi bir müesseseyi bulabilmelerini saÄŸlayabilmek olmuÅŸtur.

 Sendikamız Soma faciası yaÅŸandığından itibaren, bütün maÄŸdurlar için, kıdem tazminatları ve iÅŸsiz kalanlar için hükümet yetkilileriyle, bürokratlarla, iÅŸverenlerle sayısız görüşme ve yazışma yapmış, maÄŸduriyetlerin giderilmesi için sonsuz çaba sarf etmiÅŸtir. Soma’yı ve işçileri düşünen bir sendika da zaten bunu yapmalıdır. Akıl dışı, çözümden uzak, gösteriÅŸle bezenmiÅŸ eylemler hiçbir zaman bizim tarzımız olmamıştır olmayacaktır. 

Bizim ilk günden itibaren sağduyuyla göstermiş olduğumuz gayretlerle bazı sonuçlar elde edilmiştir ve bizler bu sağduyuyla hareket etmeye devam edeceğiz.

 Soma’mızın ve Termik santrallerde çalışan işçilerin gündemindeki en büyük sorunlardan biri de kapatılan ya da kapatılmak üzere olan santrallerdir. Yöre halkı bu durumdan dolayı yaÅŸadığı maÄŸduriyeti, gerek sivil toplum örgütlerine gerek tüm siyasi partilerin ilçe baÅŸkanlıklarına iletmiÅŸtir. Yöre halkından gelen bu tepkiler de bizim de içinde yer aldığımız sivil toplum kuruluÅŸları ve yöre siyasileri tarafından Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı ile Enerji Bakanlığına iletilmiÅŸtir.

 Ä°ÅŸsizlik oranları ülkemizin malumu iken bir de kapanan santrallerle iÅŸsiz kalan ve kalacak olan 15 bin kiÅŸinin ekmek kapısı da kapanacaktır. Bu işçilerin aileleri ve bu durumdan etkilenecek olan esnafı da düşününce ortaya çok ciddi bir ekonomik buhran ortaya çıkmaktadır. ‘Önce insan ve çevre' anlayışımız maden işçisinin ilkesidir ama maalesef bazı gerçekleri de görmezlikten gelemeyiz. Filtresiz bacalı santraller insan saÄŸlığını tehdit ediyorsa tabi ki önce insan saÄŸlığı güvence altına alınmalıdır ama bunu yaparken baÅŸka maÄŸduriyetler yaratılmamalıdır. Yörede bulunan istihdam alanları bellidir. Buralarda çalışanların baÅŸka alanlarda çalışma gibi bir imkanları da yoktur. Ä°nsanlar eve ekmek götürme derdinde iken ve bir tercih yapma durumundalar ise, hakemliÄŸi yine Soma halkı yapmalıdır. Süreç, yöre halkının ve buradan ekmek yiyen insanların lehine olacak ÅŸekilde yönetilmeli, alternatif çözümler üretilmelidir. 

Yine önemli konulardan biri, Devletin kömürde destek uygulamasını durdurmasıdır. 11.09.2014 tarihinden itibaren değişmeye başlayan maden yasası kapsamında kömür madenciliğini doğrudan etkileyen bazı değişiklikler yapılmıştır. Örneğin yeraltında çalışanlara en az iki asgari ücret ödenmesi, haftalık çalışma süresinin 37,5 saate düşürülmesi, yıllık ücretli izinlerin dörder gün artırılarak uygulanması gibi. Bu uygulamaların getirdiği mali külfet ise 12 Haziran 2019 tarihine kadar Devlet tarafından desteklenmiştir.

Ancak bu tarihten itibaren yasada yapılan değişiklikle destek ödemeleri durdurulmuştur. Yeni destek uygulamasının ne zaman ve ne şekilde yapılacağı ise henüz yayımlanmamıştır. Ayrıca bu destek uygulaması önceki yasada 2016-2021 yılları arasındaki 5 yıllık süre için öngörülmüştü. Dolayısıyla 2021 yılı sonrası için bir belirsizlik vardır. Bu da kömür üreticilerini endişelendirmektedir. Beklenti ise bu desteğin süresiz bir şekilde devam ettirilmesidir. Aksi taktirde kömür sektörü, bu belirsizlikle uzun vadeli bir şekilde devam edemeyecek noktaya gelecektir. Sonuç olarak da işçilerimiz ve bu sektörden ekmek yiyen herkes mağdur olacaktır.'denildi.