Soma ve Zonguldak’ta Maden Güvenliği İçin Ne Yaptınız?

CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz, Soma maden faciasının ardından, Zonguldak’ta yaşanan göçükle birlikte gündemdeki yerini koruyan maden güvenliği ve işçi hakları konusundaki eksikler arasında sayılan “jeolojik etüdler”e ve parametrelere dikkat çekti. Maden çıkarılacak yerlerin tespiti ve üretiminde, üretim yapılacak sahalarda her gün alınması gereken güvenlik önlemlerinin tüm dünyada “jeolojik parametre”ler yoluyla saptandığına vurgu yapan Manisa Milletvekili Öz, Türkiye’deki madenlerde uluslararası ölçülerde kabul görmüş, günlük ölçümü yapılacak “jeolojik  parametreler”in madenlerde acilen uygulanması gerektiğini belirtti, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’a çözüm yolunu gösterdi.

CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz, “jeolojik etüdler”in, “parametreler”in günlük olarak yapılmadığı madenlerde hem doğru üretim alanlarının saptanmadığını, hem de riskli maden bölgelerinde çalıştırılmaması gereken işçilerin güvenliğinin riske atıldığını savundu. Dünyada madenlerin düzenli olarak “jeolojik etüd” ve parametre raporlarıyla kontrol edildiğini belirten Öz, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na kamu ve özel madenlerde uluslararası standartlara uygun jeolojik etüd formlarıyla günlük kontrollerin yapılması çağrısında bulundu.

CHP Manisa Milletvekili Öz’ün soru önergesi şöyle:

“Madenlerde Güvenlik Sorunu Devam Ediyor”

“Maden kaynaklarının aranma, geliştirilme ve işletilme aşamalarında jeolojik etüdlerin yeterince yapılmadığı, bu nedenle madenlerin gerçek potansiyellerinin tespit edilemediği, uygun tesislerin kurulamadığı için üretim kaybına yol açıldığı iddiası, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası’nın Soma İş Cinayeti Raporu’nda da savunulmaktadır. Maden yataklarında ekonomik ve güvenli üretim yapılabilmesi adına, temel jeolojik özellikler arasında sayılan tektonik, jeoteknik, minerolojik ve jeokimyasal verilerin tespitinde yarar vardır.

“Jeolojik Etüdler Gereksiz ve Ayrıntı Sayılıyor”

Maden işletmelerinin öncesinde, jeolojik parametrelerin uluslararası standartlara uygun biçimde yapılmasının, üretim yapılacak açık ocak, yeraltı ocak ya da yeraltı işletmesinde uygulanacak yöntemler ve alınacak güvenlik önlemlerinin belirlenmesi açısından büyük önemi vardır. Ne var ki, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası’nın raporuna da yansıdığı üzere, ülkemizdeki maden işletme alanlarında yapılması gereken kapsamlı tektonik ve jeokimyasal çalışmalar, maden işletmecileri tarafından, çoğunlukla, ‘gereksiz ve detay’ çalışmalar olarak görülerek işletmelerin risk içerisinde çalışmasına zemin hazırlanmaktadır.

“Maden Kazalarını Önlemek Zor Değil”

İşletme öncesinde ayrıntılı jeoloji etüdlerinin gerçekleştirilmesi ve metan, karbondioksit gazının hangi kırık sistemlerini takip edebileceğinin tespiti yoluyla güvenlik önlemlerinin alınması ise olası maden facialarına karşı atılabilecek kritik adımlardandır. Dünya çapında maden uzmanları ve sendikaların, meslek odalarının da sürekli paylaştığı üzere, maden kazaları “önlenebilir” niteliktedir.

“Madende Jeoteknik Parametreler Hayati Değerde”

Üretim yapılan ocaklarda düzenli ve günlük “jeoteknik parametreler”in uluslararası standartlara uygun formlarla takibi ve risk unsurunun değerlendirilmesi gerekmektedir. Ülkemizdeki maden işletmelerinde yaşanan faciaların en önemli nedenlerinin heyelan, kayma, blok devrilmesi, göçme, yanma gibi tümüyle önlenebilir hareketlerden kaynaklandığı hatırlanırsa, günlük üretimin planlanması ve işçilerin güvensiz bölgelerdeki risk ortadan kaldırılana kadar çalışmaya sevk edilmemesi gibi unsurların bu “jeoteknik parametreler” ölçüsünde değerlendirilmesi önemlidir.

Sakine Öz’den Taner Yıldız’a Maden Güvenliği Soruları

“Ülkemizdeki maden ocaklarında düzenli ve günlük “jeoteknik parametreler”in uluslararası standartlara uygun formlarla takibi ve risk unsurunun değerlendirilmesi hususunda izlenen yasal mevzuat boşlukları için hangi çalışmalar yapılacaktır?İşletmelerin “jeoteknik parametreleri”nin günlük olarak toplanması ve değerlendirilmesi için kamu denetimi yapılmakta mıdır? Soma maden faciasının öncesinde, iş yerinde düzenli parametre değerlendirmesi yapılmış mıdır; en son kayda alınan “jeoteknik parametre”nin tarihi nedir, böyle bir parametre varsa içeriği nedir?

Soma’daki Etüd Raporlarını İstedi

Soma’da facianın yaşandığı gün ve faciaya yakın tarihlerde, maden ocağındaki kaza ve yanma riskini, göçme ve ısınma, gaz hareketi, fay kırık ve çatlakların izlenmesi yönünde bir raporlama ve değerlendirme, işletmeci firma tarafından kayda alınmış mıdır; TKİ’nin bu konuda bir çalışması olmuş mudur? Soma-Eynez’deki madende yaşanan maden faciasının jeoteknik parametreleri, Bakanlığınızın tespitlerinde ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın denetim raporlarında dikkate alınmış mıdır? Zonguldak’taki maden ocağında yaşanan göçükten önce, şirket mühendisleri tarafından hazırlanmış bir “jeoteknik parametre” değerlendirmesi var mıdır?”