Mezarlığın Kıblesi Ters'mi

Mezarlıkta kıble şaşkınlığı

Cep telefonuna indirilen program, Balıkesir'de yıllarca kıble olarak kullanılan yönü değiştirdi. Mezarlar artık yeni yöne göre kazılsa da tartışma bitmiş değil.

Balıkesir'in Savaştepe ilçesi Sarıbeyler mahallesinde oturanlar defin işlemlerinde yıllarca kıble olarak mezarlığın duvarını baz aldı. Yıllardan bu yana devam eden yanlışın farkına varıldı. Yeni mezarların kıble yönünün doğru olması için cep telefonuna indirdiği programı kullanan Mehmet Bal, bu yüzden bazı kişilerle halen kıble tartışması görüldüğünü söyledi.
Savaştepe ilçesinin 2 bin 800 nüfuslu Sarıbeyler mahallesinin Osmanlı döneminden bu yana kullanılan mezarlığında, definlerin farklı yönlerde yapıldı. Osmanlı döneminde yapılan definlerin kıble yönünde olması nedeniyle bir sorun bulunmayan mezarlıkta, sonraki yıllarda kıble yönleri değişmeye başladı.Köyün ileri gelenlerinin, Osmanlı dönemindeki mezarların kıble yönünün duvar yönünde olması nedeniyle definlerde duvar hizasının baz alınmasını söylemesiyle bu alışkanlığın başladığı sanılıyor. Mezarlığın kıbleye bakan duvar hizasındaki alanın zamanla dolması üzerine definlerin mezarlığın diğer cephesinde yapılmaya başlandığı belirtildi.
Bu alandaki definlerde de mezarlığı çevreleyen duvar baz alınınca bazı mezarların kıble yönü değişmiş oldu. Bu duruma kimse aldırış etmeyince de ortaya mezarlıktaki bugünkü karmaşık durum çıktı.
Mahalle sakinlerinden emekli öğretmen Ali Şahin (63), dini kurallara göre defnedilen bir kişinin baş tarafının batı, ayakucunun ise doğuya gelecek şekilde ve sağ omzunun üzerine yatırılması gerektiğini söyledi. Ancak, Sarıbeyler mahallesinde yıllardır mezar kazan kişilerin kıble yönü olarak mezarı çevreleyen duvarı baz alması nedeniyle bugünkü manzaranın ortaya çıktığını belirten Şahin, Uzun yıllar mezar kazan arkadaşlar kıbleyi duvara göre ölçü almışlar. Bu nedenle de zamanla büyüyen mezarlığımızda, mezarların kıbleye bakan yönü dönen duvar ile birlikte dönüp durmuş. Bazı mezarların kıble yönünde 90 dereceye varan sapmalar olmuş. Amacımız; kimseyi rencide etmek değil. Yetkililer artık bu işe bir çözüm getirsin" dedi.
Maden işinden emekli olduktan sonra Sarıbeyler Mahallesinde mezar kazmaya başlayan 45 yaşındaki Mehmet Bal ise, ilk mezar kazma işinde mezarların kıble yönündeki yanlışın farkına vardığını belirtti. Bal, "Mezar kazarken yanlışlık olmaması için cep telefonuma indirdiğim kıble bulma pusulası programı ile kıblenin yönünü belirlediğimde, diğer mezarların yönünün farklı olduğunu gördüm. Daha önce mezarı kazanların mezarlığı çevreleyen yolu ve duvarı kıble yönü olarak aldığını fark ettim. Şimdi her cenazenin defin işlemi sırasında kıble yönüyle ilgili mahalleliler ile aramızda tartışma çıkıyor. Mahalleliler, eski mezarları göstererek kazdığım mezarların yönünün yanlış olduğunu söyleyip itiraz ediyor. Ama ben mezarları teknolojiyi kullanarak pusulaya göre kazıyorum ve doğrusu da budur. Daha önce defin yapılan mezarların yönleri yanlış. Amacım; şimdiye kadar yapılan bu yanlıştan dönülmesi ve doğru kıble yönünün bulunması" diye konuştu.
Kızı ve damadının mezarlarını ziyaret etmeye gelen 80 yaşındaki İsmail Taşköylü ise, "Mezar kazıcılarının yanlış yaptığını savunarak, "Asıl kıble belirlenip de mezar kazılsa sorun olmayacak. Benim de kızım ve damadımın mezarları var. Yönleri iyi gibi şimdi. Ben bildim bileli gelir giderim bu mezarlığa, hep böyle. Osmanlı zamanında kazılan mezarlar kıbleye doğru ama, yeni kazılan mezarların bazıları doğru, bazıları yanlış" dedi.